CÁI CHẾT LÀ GÌ
Bạn đang xem: Cái chết là gì
<1>
Thuật ngữ chết cũng còn được sử dụng với rất nhiều từ đồng nghĩa tùy theo trường hợp. Giả dụ kính trọng thì bạn ta thường dùng chữ: từ bỏ trần, tạ thế, mệnh chung núi, quy tiên, qua đời, mất, đi xa, ra đi, yên nghỉ, tự giã cõi đời, trút khá thở cuối cùng; so với vua chúa thì call là băng hà, với những bậc tu hành thì gọi là viên tịch, thâu thần thị tịch, đức Phật với Thánh tăng thì gọi là nhập diệt, nhập Niết bàn. Còn đối với người bình thường xuyên thì hotline là: chết, qua đời, tử vong, thiệt mạng…
Nhiều trường phái triết học cổ điển Ấn Độ nhận định rằng có một linh hồn thường xuyên tại sau thời điểm chết. Và sau thời điểm chết vong hồn rẽ rời ra khỏi thân xác củ, chuyển kiếp đầu thai trong một kiếp sống mới. Theo quan điểm của fan Kitô Hữu, chết không phải là hết nhưng là lao vào một cuộc sống mới vĩnh cửu. Cuộc sống vĩnh cửu này sướng xuất xắc khổ là do cuộc sống đời thường hiện trên này ta tất cả tin vào Thiên Chúa, vào Đức Kitô, và bao gồm sống tương xứng với lòng tin ấy hay không. Fan Kitô Hữu còn tin rằng ngay cả thân xác này cũng trở nên sống lại vào trong ngày tận núm để phát triển thành thân xác bất khả lỗi hoại hầu sống đời sống vĩnh cửu, và để được thưởng hoặc chịu đựng phạt muôn đời. Những trường phái duy thiết bị thì nhận định rằng con tín đồ chết là vệt chấm hết. Người trung hoa cho rằng, “Sanh ký kết tử quy”, cuộc sống thường ngày chỉ mang tạm mà thôi, còn dòng chết là sự việc trở về vĩnh cửu. Bởi vì vậy, người Ả Rập các vua quan sau thời điểm chết hay chôn tiến thưởng bạc, châu báu, cùng còn chôn theo cả hiền thê mỹ đàn bà và người hầu cận xuống huyệt để hầu hạ vua. Người trung hoa có cách tân hơn, chúng ta không chôn vàng bạc và bạn thật, vắt vào đó là an táng theo các thứ đồ giấy. Từ kia hàng mã có thời cơ sinh sôi phân phát triển. Ở Việt Nam bọn họ thường nghe câu thán: “yên nghĩ nghìn thu”, hay các từ, “sự ra đi vĩnh viễn” nhằm chỉ cho dòng chết là việc yên nghĩ thọ dài.
Chết là chấm dứt, hay chết linh hồn tồn tại không bao giờ thay đổi sẽ dẫn mang đến sự nguy hại trong nhận thức dẫn đến nguy nan trong nếp sống đạo đức. Vì chưng dù hành động như nỗ lực nào khi còn sống đến bị tiêu diệt là dứt thì con người tha hồ mà hành động, bỏ mặc tất cả, và không tồn tại trách nhiệm với hành vi của mình. Mặc không giống nếu cho rằng có một vong linh tồn tại xuyên suốt thì con bạn cũng ỷ lại với đời sống lâu dài hơn nên không nỗ lực hoàn thiện nhân cách, và không tồn tại xu hướng mong tiến.
Phật giáo không chấp nhận bất cứ một linh hồn vĩnh cửu nào tồn tại xuyên thấu từ kiếp sinh sống này qua kiếp sống khác. Và cũng quán triệt rằng nhỏ người sau khi chết là hết. Theo truyền thống cuội nguồn Phật giáo Nguyên Thủy, bé người sau khoản thời gian chết mau chóng tái sanh, tùy theo nghiệp cảm của chính bản thân mình mà tái sanh trong cảnh giới tương ứng. Còn theo quan điểm Phật giáo Đại thừa, bé người sau thời điểm chết tái sanh chậm nhất là 49 ngày. Lý thuyết về thân trung nóng để giải thích các trường phù hợp chết khác biệt mà chưa thể tái sanh liền. Sau thời điểm chết thân tứ đại trả về với tứ đại, còn thần thức, thuật ngữ Phật học điện thoại tư vấn là thức tái sanh hay tâm tái tục mang theo nghiệp cảm của người ấy thường xuyên đi đầu thai trong một kiếp sinh sống mới. Nhưng bạn ấy cấp thiết nào nhớ không còn lại chuyện quá khứ, vì nằm trong bầu thai bà bầu và do vô minh che lấp. Chỉ lúc đạt cho thánh vị, chứng được túc mạng minh bắt đầu nhớ lại hết kiếp vượt khứ. Hầu hết hạt như thể nghiệp gieo trong kiếp trước sẽ trổ trái trong kiếp hiện tại tại, tùy theo nhân duyên và điều kiện tăng thượng duyên tuyệt nghịch duyên. Nếu gặp tăng thượng duyên thì những hạt như là sẽ trở nên tân tiến thuận lợi. Vị đó sẽ sở hữu được những hiện tượng lạ thần đồng xuất hiện. Sáng ý hay ngây ngô đần, phong lưu hay nghèo hèn… đầy đủ đo túc nghiệp với nhân duyên đời bây giờ quyết định.
Xem thêm: Top 13+ Top Những Đồ Vật Bị Nguyền Rủa Nhất Thế Giới, Những Vật Dụng Nội Thất Bị Nguyền Rủa Và Ma Ám
Giải thích về việc tái sinh theo cách nhìn Phật học bao gồm sự biệt lập so cùng với các nghiên cứu khoa học. Theo khoa sinh thứ học chứng tỏ rằng một nhân phôi là sự hợp duy nhất của nhì thành tố, tinh dịch của người đàn ông cùng noãn của người bọn bà. Tức chỉ cần tinh thân phụ và trứng người mẹ hòa hợp trong điều kiện người mẹ hoàn toàn có thể thụ thai. Phật giáo cho rằng ngoài nhì thành tố này còn có một thành tố thứ bố nữa là dòng thức tái sinh (patisandhivinnâna) xuất hiện vào tầm khoảng thụ thai: điều đó có nghĩa rằng khi những đk di truyền được diễn tả trong thực trạng thuận tiện, một vẻ ngoài tâm đồ lý xâm nhập vào, với giúp cho việc sống tương tục của một hữu thể người, như đức Phật đã dạy:
‘Này những Tỳ-kheo, chỗ nào có ba thành tố ấy đúng theo lại thì tại khu vực đó một mầm sống được gieo.’
Hữu thể tái sinh là lối call nhân biện pháp hóa của một loại thức tái sinh, là yếu đuối tố trọng điểm vật lý ngơi nghỉ trạng thái năng lực, tác dụng của những hành động trong các đời trước (karma) và biểu hiện ra vào thời gian hình thành một đời sống mới. Mẫu thức tái sinh là cơ phiên bản của một cá nhân, trên đó tâm và thân (nâmârupa - danh sắc) vạc triển. Nếu không có nó thì sự sống của một hữu thể (chúng sinh) mới không xuất hiện; cũng tương tự cuộc đối thoại sau đây giữa tiên phật với đồ đệ A-nan của Ngài:
- Này A-nan, nếu chiếc thức này không giáng nhập vào bụng người bà mẹ thì trọng tâm và thân gồm hình thành trong bụng người mẹ không? - Bạch ráng Tôn, không. - Này A-nan, ví như thức ấy, sau khi đã giáng nhập vào bụng người mẹ và lại bỏ khu vực này đi thì tâm và thức bao gồm tạo thành điều này hay loại nọ không? - Bạch gắng Tôn, không. - Này A-nan, còn nếu chiếc thức này đang ở vào một bé bỏng trai tuyệt một nhỏ xíu gái lúc mà những em này còn nhỏ, lại biến mất đi thì trọng điểm và thân tất cả tăng trưởng, phát triển và to lên không? - Bạch thay Tôn, không. (Dn,II,63)
Như thế, chiếc thức tái sinh này được coi như như chủng tử (bija) phối phù hợp với sức bạo gan của hành vi (karma-nghiệp lực) cùng khát ái (tanhâ), độc nhất vô nhị là hữu ái (bhavatanha - khát vọng được hiện nay hữu) làm cho sinh khởi sự sống mới của các chúng sinh:
‘Này A-nan, hành vi là ruộng, thức là hạt giống (chủng tử) cùng khát ái là việc ẩm ướt. Các chúng sinh bị vô minh kìm giữ, bị khát ái trói buộc, những tâm thức bị kia cóng trong những cảnh giới thấp (dục giới)’ (An,III,76)
Sau khi vẫn an lập trong bào thai của người mẹ, thức (cái thức tái sinh) phối phù hợp với hai nhân tố khác: mức độ sống và hơi ấm, để đã có được và gia hạn các tính năng của sự sống cho tới khi chết.
Theo định lý 12 chi phần duyên khởi thì vô minh, ái và thủ là tại sao dẫn bọn chúng sinh đi tái sanh với già chết, sầu bi khổ ưu não gồm mặt. Nguyên tố thứ cha trong 12 chi phần duyên khởi đó là “thức” sẽ gán tức thì với “danh sắc” cấu yêu cầu một bọn chúng sinh có tương đối đầy đủ tâm đồ gia dụng lý. Về nguyên tố “hữu” cái đang biến hóa sẽ là để sanh, già, chết liên tục có mặt. Vòng tròn này luôn luôn vận hành, hết sức tận. Bao giờ không còn xăng của vô minh, ái, thủ thì bánh xe sinh tử luân hồi chấm dứt. Hành trả đạt cho thánh quả A-la-hán, sanh đã tận, phạm hạnh sẽ thành, không thể tái sanh quay lại đời này nữa.
Xem thêm: Đôi Nét Về Người Anh Em Song Sinh Cưới Cùng Ngày, Hai Anh Em Song Sinh
Theo Phật giáo, sinh được định nghĩa là việc sản xuất, kết quả, sự sinh khởi của một hiệ tượng mới. Nếu như sinh là sự phối kết hợp của năm yếu tố (sắc, thọ, tưởng, hành cùng thức), thì cái chết là sự tan rã, sự phá tan vỡ của kết hợp này. Trong gớm Chánh loài kiến (Sammādiṭṭhi) thuộc Trung cỗ Kinh (Majjhima Nikāya), khái niệm sinh là: “Thuộc bất kỳ hữu tình giới nào trong từng mỗi các loại hữu tình, sự sanh, hiện tại khởi, xuất hiện, hiện tại diện, hiện nay hành những uẩn, tụ đắc các xứ; Chư Hiền, bởi vậy gọi là sanh.”<2>
Trong kinh khủng sinh hay mô tả có bốn nhiều loại đó là: noãn sanh, bầu sanh, phải chăng sanh cùng hóa sanh. Noãn sinh (andaja): Sự ra đời từ trứng, như sự sinh ra của gà, vịt, chim chóc. Bầu sinh (jatâbuja): Sự sinh ra từ bào thai của người mẹ, như sự xuất hiện của chủng loại thú và loài người. Rẻ sinh (samsedja): Sự ra đời từ sự ẩm mốc hay từ rịn rỉ của các thành tố, đất, nước v.v..., như những loại côn trùng nhỏ sanh ra từ bỏ nơi ẩm thấp. Hóa sinh (oppâtika): Sự sinh ra bằng sự hóa hiện không qua tiến trình phôi thai, như sự có mặt của chư Thiên hay của những lưu đồ âm phủ và như ong, bướm, tằm, kén… đều chúng sinh người đầu tiên là số đông chúng sinh trực thuộc sự hóa sinh.
Và cái chết được định nghĩa như sau: “Chư Hiền vậy nào là chết? Thuộc ngẫu nhiên hữu tình giới nào trong từng mỗi các loại hữu tình, sự mệnh một, từ trần, bỏ hoại, hoại diệt, tử biệt, mệnh chung, tiêu diệt các uẩn, vất quăng quật hình hài; chư Hiền, bởi vậy gọi là chết.”<3>
